Kapliczki Pstrągowskie

Do cennych zabytków naszej miejscowości zaliczyć można przydrożne kapliczki.
Wrosły one w krajobraz naszej wsi, dodają mu uroku.
Są też wyrazem pobożności mieszkańców.

Kapliczki i statuy poświęcone Panu Jezusowi i Matce Bożej.

Obok krzyży ważne miejsce zajmują kapliczki. Podobnie jak krzyże stawiane są w różnych okolicznościach. Poprzez fundacje kapliczek ludzie dziękowali za otrzymane łaski, za uratowanie życia w czasie wojny, za przywrócenie zdrowia, itp. W omawianym czasie było w Pstrągowej siedemnaście kapliczek.

Pierwszym omawianym obiektem będzie kapliczka znajdująca się na przysiółku o nazwie Brzezie. Kapliczka ta jest taką „perełką” wśród pstrągowskich kapliczek. Ufundowana została przez Bartłomieja Fortunę. Został on przyjęty do III zakonu św. Franciszka w 1881 r. Mniej więcej z tego okresu pochodzi ta fundacja jako wotum wdzięczności. ” Jak głosi miejscowa tradycja, Fortuna dał dwie morgi pola, by były tu msze odprawiane” . Jest to kapliczka domkowa, tzn. mieszcząca zamknięte wnętrze do którego można wejść. Znajduje się po lewej stronie drogi (jadąc na Brzezie z dolnej części wsi), w odległości od drogi 3 metry, na działce Tadeusza Kopcia. ” Frontem zwrócona jest na wschód. Wybudowana została z kamienia łamanego cegły, otynkowana i pobielona. Kapliczka ta powstała na planie prostokąta, w części ołtarzowej zamkniętego półkoliście. Przykryta została dwuspadowym dachem przechodzącym w wielospadowy nad częścią ołtarzową, pokrytym pierwotnie gontem a obecnie blachą z dachu starego kościoła.” W szczycie dachu umieszczona jest wnęka w której znajduje się sygnaturka. Wcześnie znajdował się tam drewniany posążek Chrystusa Frasobliwego, który został najprawdopodobniej skradziony. Wnęka ta zakończona jest żelaznym krzyżem o wymiarach 70 x 40 centymetra. Wymiary kapliczki są następujące: szerokość ściany frontowej 4 metry, długość 5 metrów „z tym, że z zakończeniem rotundy z tyłu 6,5 metra, wysokość 2,5 metra do dachu, z dachem 3 metry. Z frontu z prawej i lewej strony wmurowane kolumny. „Do kapliczki prowadzą dwuskrzydłowe drewniane drzwi, od zewnątrz zabezpieczone kratą. Po prawej stronie od drzwi przy ścianie ustawiona jest kamienna kropielnica o wysokości 70 cm. „W ścianach bocznych umieszczono po jednym okienku w kształcie prostokąta zamkniętego górą półkoliście. Okienka są wielokwaterowe. Wewnątrz kapliczka sklepiona jest kolebkowo. „
Kapliczka wyposażona jest w ołtarz z mensą o wymiarach: 2,30 m długości x 1,20 m szerokości. Wysokość nastawy wynosi 2 metry. Znajdują się tu następujące przedmioty kultu:

• U góry znajduje się obraz elipsowaty Serca Pana Jezusa
• W ołtarzu namalowana na płótnie Matka Boża Szkaplerzna, na ołtarzu znajduje się krzyżyk i cztery lichtarze
• Po prawej stronie znajduje się oleodruk papierowy o wymiarach 60 x 40 cm przedstawiający Jezusa Dobrego Pasterza
• Oleodruk o wymiarach 70 x 50 cm ukazujący 6 dni stworzenia
• Obraz św. Franciszka modlącego się pod krzyżem. Obraz jest namalowany na płótnie, o wymiarach 1m x 80 cm
• Nad wejściem św. Józef- litografia o wymiarach 70 x 50 cm
• Również nad wejściem znajduje się oleodruk przedstawiający Pana Jezusa na krzyżu i św. Franciszka Serafickiego. Oleodruk ten ma wymiary: 70 x 50 cm
• Z prawej strony nad wejściem znajduje się portret Leona XIII z roku 1818. Obraz ma wymiary 80 x 60 cm
• Z lewej na ścianie bocznej wisi obraz ukazujący Ukoronowanie Matki Bożej. Wymiary: 50 x 30 cm
• Obraz Mater Dolorosa i Pana Jezusa oprawione wspólną ramą. Wymiary: 80 x 90 cm
• Powyżej umieszczone są małe obrazki św. Antoniego z Padwy i Matka Boża Częstochowska
• Grób Najświętszej Maryi Panny- oleodruk o wymiarach 60 x 50 cm
• Santa Katharine- oleodruk o wymiarach 70 x 40 cm
• Oleodruk przedstawiający Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny. Wymiary: 90 x 60 cm
• Geburt Christi – Narodzenie Chrystusa; oleodruk o wymiarach 60 x 50 cm
• Obraz przedstawiający Konferencję Episkopatu Austrio-Węgierskiego z 1890 roku. Obraz ma wymiary 100 x 90 cm
• Oleodruk o wymiarach 80 x 60 cm ukazujący św. Wojciecha.

Trzeba tutaj zaznaczyć, że jest to najbogatsza kapliczka w przedmioty kultu. Niestety kapliczka ta znajduje się w złym stanie. Spowodowane jest to rosnącymi bardzo blisko kapliczki lipami, które powodują bardzo duże pęknięcia.

* * * * * * * * *

Kolejna kapliczka znajduje się w dolnej części wsi. Zbudowana jest przy drodze polnej po prawej stronie, w odległości od drogi głównej 300 m, zaś od mostu na drodze od Strzyżowa 200 m, znajduje się na parceli Pytko Józefy. Kapliczka jest murowana z kamienia polnego, dach zaś jest cementowy. Posiada ona dwie wnęki. W górnej znajduje się Pan Jezus Frasobliwy, rzeźbiony w drzewie o wysokości 40 cm. W dolnej znajduj się zaś Matka Boża wykonana z gipsu o wysokości 30 cm. Nie posiada ołtarza. Wysokość kapliczki wynosi 3 m, szerokość ściany frontowej- 120 cm, szerokość ściany bocznej wynosi również 120 cm.

* * * * * * * * *

Obok szkoły znajduje się kolejna kapliczka typu domkowego, lecz o dużo skromniejszej architekturze niż ta na Brzeziu. Usytuowana jest w pobliżu Szkoły Podstawowej nr 1, po prawej stronie starej drogi, w odległości od niej 5 m. Częściowo wkopana jest w stok góry wznoszącej się za nią. Ze względu na zły stan przypomina raczej piwnicę niż kapliczkę. „Wzniesiona została prawdopodobnie pod koniec XIX w. Frontem zwrócona jest na południe. Wybudowana została z kamienia i czerwonej cegły. Kiedyś była otynkowana, obecnie większość tynków już odpadła. Wzniesiona została na planie prostokąta. Pokryta jest dwuspadowym dachem. Dach kapliczki jest pokryty blachą(przedwojenną). ” Wysokość ściany frontowej do dachu wynosi 2 m, dach 1 m, a cała wysokość 3 m, szerokość zaś wynosi 2 m. Długość ściany bocznej to 3 m. Kapliczka posiada dwie wnęki. Wnęka górna mająca wysokość 40 cm i dolna 1,50 m. W górnej wnęce znajdował się Pan Jezus Frasobliwy. Była to bardzo prosta rzeźba o wysokości 30 cm , obecnie wnęka ta jest pusta. Do dolnej wnęki prowadzą jednoskrzydłowe drzwi drewniane, w górnej części dawniej przeszklone, obecnie zasłonięte drucianą siatką. We wnęce tej znajduje się rzeźba drewniana o wysokości 80 cm przedstawiająca Matkę Bożą.

* * * * * * * * *

Kolejna kapliczka znajduje się w środkowej części wsi. Zbudowana jest po prawej stronie starej drogi w odległości od niej 2 m, a od drogi głównej 70 m, na działce Ruszały Ludwika. Jest o kapliczka dwukondygnacjowa. Wykuta została z piaskowca i wzniesiona na planie kwadratu. Jej wysokość łącznie z krzyżem wynosi 5,50m. „Obie kondygnacje zwieńczone są wydatnym prostokątnym gzymsem, profilowanym od dołu. Kapliczka nakryta jest charakterystycznym daszkiem wykonanym w kształcie piramidy schodkowej. Zwieńczony jest krzyżem wykutym z żelaza, umocowanym na kamiennym postumencie. Krzyż ma następujące wymiary: wysokość- 65 cm, długość ramion-40 cm. W każdej kondygnacji kapliczka posiada prostokątne nisze zamknięte trójbocznie. Każda nisza ma wymiary 70 x 40 cm. W górnej niszy znajduje się drewniany krucyfiks o wysokości 50 cm, w dolnej zaś znajduje się drewniana rzeźba Matki Bożej z Dzieciątkiem o wysokości 60 cm. Pod dolną wnęką wykuty został napis, mówiący o fundatorach i roku budowy, brzmi on następująco: Stanisław Szczepan i Mikołaj, Szczepan Katarzyna, Rok 1877, Na chwałę Bogu.

* * * * * * * * *

Następna kapliczka znajduje się na Betkówkach. Zbudowana po lewej stronie drogi polnej w ogrodzie należącym w latach 70 do Jana i Zofii Wiater, fundatorów tej kapliczki. Kapliczka zbudowana jest z czerwonej cegły na fundamencie z kamieni. Wysokość od fundamentu do dachu 2 m, z dachem 3.20 m. Dach jest dwuspadowy, pokryty dachówką. We wnęce znajduje się gipsowa figurka Matki Bożej, wysokość figurki wynosi 80 cm. Poniżej wnęki w fundamencie, na cokole frontu znajduje się napis: 1000 lat Chrztu Polski. Zaś na szybie w oknie wnęki znajduje się napis podający datę ufundowania kapliczki, brzmi on: Matko Boża Częstochowska módl się za nami. Rok 1967. Państwo Wiater ufundowali tą kapliczkę jako dziękczynienie za uzdrowienie córki.

* * * * * * * * *

Na Pstrągowej Woli spotykamy kolejną kapliczkę. Jest to trzykondygnacyjna kapliczkausytuowana po prawej stronie drogi w kierunku północno- zachodnim w odległości od drogi 3 m na działce Franciszka Markowskiego. Wysokość Kapliczki wynosi 6 m, szerokość 80 cm. „Wzniesiona została w 1906r. Ufundowali ją: Wawrzyniec Martowski i jego matka Zofia. Frontem zwrócona jest na północ. ” Zbudowana na planie kwadratu, wykuta jest z bloków kamiennych. Kapliczka posiada trzy wnęki, każda ma wysokość 60 cm. Na frontowej ściance cokołu umieszczone są napisy. Pierwszy dotyczy fundatorów, brzmi on: F. Zofia Martowska i syn Wawrzyniec, 26 Października R.P 1906. Kolejne napisy znajdują się nad każdą wnęką wskazując jaki przedmiot kultu się w niej znajduje. Patrząc od góry znajduje się napis: Jezu nasz zlituj się nad nami, zaś we wnęce znajduje się figurka Serca Pana Jezusa o wysokości 50 cm. Nad środkową wnęką znajduje się napis: Matko nasza ratuj nas, zaś we wnęce figurka Matki Bożej z Dzieciątkiem, także o wysokości 50 cm. Nad trzecią wnęką znajduje się następujący napis: Racz nie pogardzić memi modłami św. Antoni. Ta wnęka jest pusta, lecz sądząc po napisie znajdowała się tu figurka św. Antoniego. Na dole znajduje się jeszcze jeden napis o treści następującej: Tu jest ziemia święta z Jeruzalem. „Poszczególne kondygnacje poprzedzielane są profilowanymi gzymsami. Podobny gzyms umieszczony został także poniżej daszku. Kapliczka przykryta została skomplikowaną formą daszku utworzonego z dwóch, przenikających się wzajemnie, daszków dwuspadowych. Zwieńczona jest ozdobnym, wykutym z żelaza, krzyżem łacińskim, z zawieszoną na nim postacią Chrystusa, ustawionym w miejscu przecięcia się kalenic daszków. ” Obiekt otoczony jest płotem żelaznym o wymiarach 2,5 x 2,5 x 1,5 m.

* * * * * * * * *

Przy tej samej drodze i również po prawej stronie, lecz na przysiółku zwanym Pyrówki znajduje się kolejna kapliczka w odległości od drogi 4 m. Położona jest ona na parceli Tadeusza Fąfary. Kapliczka zbudowana jest z czerwonej cegły, dach jest dwuspadowy pokryty dachówką. Kapliczka do dachu ma wysokość 3 m, a z dachem 3,60 m. Postawiona jest na fundamencie o wymiarach 1,10 x 1,10 x 1 m. kapliczka wyposażona jest w dwie wnęki, mniejszą upieczoną wyżej o wymiarach 60 x 40 cm i większej o wymiarach 1,20 x 80 cm. Spotykamy w niej następujące przedmioty kultu: figurkę Matki Bożej z Dzieciątkiem( wysokość 20 cm) umieszczoną w górnej wnęce; Drewniany krzyż z żelazną pasyjką o wysokości 30 cm, umieszczony w dolnej wnęce oraz figurka gipsowa przedstawiająca upadek Pana Jezusa(wysokość figury wynosi 40 cm) również znajdująca się w dolnej wnęce. Na fundamencie znajduje się tablica z napisem mówiąca o roku i fundatorze kapliczki, napis ten brzmi: Fąfara Tadeusz Rok 1949. „Postawiona jako wyraz wdzięczności za ocalenie z okupacji hitlerowskiej.”

* * * * * * * * *

W górnej części wsi usytuowana jest kolejna kapliczka. Położona jest po prawej stronie drogi polnej biegnącej w kierunku południowo- wschodnim w odległości od drogi 3 m, a od drogi głównej 600 m. „Właścicielem działki jest Stefan Stanek.” „Wybudowana została z cegły łączonej zaprawą wapienną otynkowana i pobielona. Posadowiono ją na fundamencie z kamienia łamanego. Wzniesiona jest na planie prostokąta. Przykryta została dwuspadowym dachem, przykrytym obecnie eternitem, wcześniej blachą, a pierwotnie prawdopodobnie gontem. Dach zwieńczony jest ozdobną sterczyną z drzewa, na której umocniony został żelazny krzyż. Kapliczka posiada elewację frontową, która wyróżnia ją spośród innych. Po obu stronach wejścia znajduje się po jednej kolumnie o kwadratowej bazie i kapitelu. Na kolumnach wspiera się trójkątny szczyt. W szczycie umieszczona została niewielka prostokątna wnęka uskokowo zamknięta półkoliście, ().” Szerokość ściany frontowej wynosi 2,5 m, zaś bocznej 3m. Wysokość kapliczki razem z dachem wynosi 3 m, a krzyż na sterczynie 40 cm. Posiada dwie wnęki górna o wymiarach 70 x 60 cm oraz dolną. Dolna posiada drzwi drewniane, jednoskrzydłowe, przeszklone górą. Nad wejściem znajduje się półkolisty otwór doświetlający wnętrze podzielony metalowymi prętami. „Kapliczka posiada sklepienie kolebkowe wykonane z cegły i otynkowane.” Kapliczka posiada kamienny ołtarzyk o wymiarach ?.x ?. W dolnej wnęce znajduje się oleodruk papierowy przedstawiający Matkę Bożą Częstochowską. Oleodruk ma wymiary 1 m x 60 cm. Po prawej stronie znajduje się malowany na papierze obraz Serca Pana Jezusa, o wymiarach 60 x 40 cm. Na ołtarzyku znajdują się figurki: Matki Bożej wykonana z drzewa(wysokość figurki- 50 cm) oraz Serca Matki Bożej wykonana z różowego szkła(wysokość figurki- 40 cm). W drugiej wnęce znajduje się krzyż o wysokości 60 cm. Kapliczkę ufundował Sebastian Stec w 1848r. Jak głosi miejscowa tradycja Sebastian Stec, syn Józefa, służył u pana hrabiego Tarnowskiego koło Tuchowa. W tym czasie wypadła rabacja koło Lisiej Góry a Stec musiał uciekać i chować się(kryć się) bo miał czarne ubranie a nie miał skąd wziąć pucionki(płótnianki). Więc chcieli go zamordować bo myśleli, że to pan. Schował się u jednego gospodarza do piwnicy ale 4-letnie dziecko powiedziało, że pan schował się do piwnicy. On w tym czasie, kiedy się to wszystko działo ofiarował, że jak wróci na swoje gospodarstwo to wybuduje kapliczkę na cześć Matki Bożej, co też uczynił w 1848r.

* * * * * * * * *

Inna kapliczka w górnej części wsi znajduje się przy drodze bocznej, która łączy się z drogą główną koło pana Juliusza Środonia i oddala się od niej na południe prowadząc do wsi Zawadka. Frontem zwrócona jest na południowy wschód. Kapliczka wybudowana została z cegły na zaprawie wapiennej, posadowiono ją na fundamencie z kamienia łamanego. Ściany są tynkowane i pobielone zarówno od wewnątrz, jak i od zewnątrz. Wzniesiona została na planie prostokąta. Przykryta jest dwuspadowym dachem o konstrukcji krokwiowo- płatowej, pokrytym blachą na deskach (pierwotnie gontem). Wymiary kapliczki są następujące: szerokość ściany frontowej- 2m; szerokość ściany bocznej- 2,5m; wysokość do dachu- 2 m; wysokość z dachem- 3m. Kapliczka posiada krzyżyk żelazny o wymiarach 50 x 40cm oraz ołtarzyk na umieszczenie statuy. Wyposażona jest we dwie wnęki: górną znajdującą się w poddaszu o wymiarach 40 x 50 cm, bez okna i dolną wyposażoną w drzwi o wymiarach 1,50m x 70cm. Na ołtarzyku znajduj się statua św. Rodziny, wykonana z drewna na podstawie drewnianej w formie prostokąta, wysokość statuy wynosi 70cm. Na ścianie po lewej stronie umieszczony jest obraz św. Anny o wymiarach 60 x 40cm. Następnie powieszony jest obraz Matki Bożej z dzieciątkiem o wymiarach 75 x 40cm. Na wprost wejścia, za ołtarzykiem umieszczony jest oleodruk przedstawiający Pana Jezusa o wymiarach 60 x 40cm. Po prawej zaś stronie umieszczony jest obraz św. Wawrzyńca o wymiarach 60 x 40 cm, dalej umieszczony jest oleodruk przedstawiający Serce Maryi o takich samych wymiarach jak poprzedni obraz. Ponadto po lewej stronie umieszczony jest krzyżyk z drewnianą pasyjką. Kapliczka została ufundowana około 1800 roku przez Annę i Wawrzyńca Strzępek. Opiekuje się nią rodzina Michała Kuta, właściciela działki na której znajduje się kapliczka.

* * * * * * * * *

W górnej części wsi, przy drodze głównej, po lewej stronie w kierunku Budzisza, w odległości od drogi 3m. usytuowana jest kolejna kapliczka. Znajduje się ona na działce pani Weroniki Nowak. Wybudowana została z cegły i otynkowana. Wzniesiono ją na planie kwadratu. Zasadniczy korpus tej kapliczki ustawiony został na nieco prostopadłościennej bazie. W korpusie tym umieszczone są prześwity okienne. Otwór okienny znajdujący się w ściance frontowej kapliczki ma kształt prostokąta zamkniętego ostrołukowo. Otwory boczne są tego samego kształtu, lecz znacznie mniejsze( umieszczone na wysokości frontowego). wszystkie te otwory okienne zaszklone są wielokwaterowe.()Kapliczka przykryta została dwuspadowym daszkiem pokrytym dachówką cementową. Część szczytowa od zasadniczego korpusu oddzielona jest wydatnym gzymsem podokapowym. W szczyciku znajdującym się w elewacji frontowej umieszczona została mała, prostokątna wnęka zamknięta ostrołukowo, zaszklona, obecnie pusta. Kapliczka nie posiada ołtarza. Jej szerokość wynosi 120cm x 120cm x 1m wysokości podstawy. Wysokość kapliczki do dachu wynosi 2m. W większej wnęce znajduje się wykonana z gipsu figurka Matki Bożej ( wysokość figurki- 80cm). W górnej wnęce znajdował się Pan Jezus Frasobliwy ( wysokość- 20cm ). Kapliczka zwieńczona jest krzyżem łacińskim wykonanym z metalu o wymiarach 50 x 40cm. Fundatorką kapliczki jest Zofia Tobiasz, która ufundowała kapliczkę w celu uproszenia łask dla pobliskich domostw. Fundacja pochodzi z 1947.

* * * * * * * * *

Na Smykówkach w tzw. Rzekach na działce Władysława Such w odległości od drogi 12m znajduje się kolejna kapliczka. Ma kształt domku, jest murowana, materiał budowlany to cegła, dach dwuspadowy pokryty blachą. Kapliczka posiada podstawę betonową o wymiarach 1,5 x 1,5m x 1,5 wysokość. Do dachu kapliczka posiada wysokość 3m, zaś z dachem 4,80m. kapliczka ma dwie wnęki: dolną (150cm x 70cm) oraz górną ( 70cm x 40cm). We wnęce dolnej znajduje się wykonana z gipsu figurka Matki Bożej ( wysokość- 70cm), w dolnej zaś znajduje się Pan Jezus na krzyżu (wysokość 60cm). Na podstawie znajduje się tabliczka na której widnieje następujący napis: Ku czci Matki Bożej Niepokalanie Poczętej Królowej Polski Rok 1956 Fundatorzy Katarzyna i Władysław Such. Kapliczka została ufundowana jako podziękowanie za powrót z Francji i obozu w Niemczech.

* * * * * * * * *

W dolnej części wsi przy drodze bocznej po lewej stronie w kierunku Czudca, w odległości od drogi bocznej 3m, na działce Władysława Wiater znajduje się statua Serca Pana Jezusa. Stoi ona na marmurowym cokole szarego koloru. Jego wysokość wynosi 120cm, szerokość zaś 80 x 80cm. Podstawa zwęża się ku górze. Statua ma wysokość 150cm. Z frontu na marmurze znajduje się wykuty napis: Pobłogosław Jezu Drogi Pamiątka 1000-lecia. Fundatorami byli Jozefa i Władysław Wiater, zaś fundacja pochodzi z 1967r. Poświęcenia kapliczki dokonał ówczesny administrator parafii ks. Stanisław Zborowski.

* * * * * * * * *

Kolejna statua znajduje się w także w dolnej części wsi. Usytuowana jest przy drodze bocznej łączącej się z drogą główną koło pana Wójcika, w kierunku przysiółka Granice. Jest ona po prawej stronie drogi w odległości od niej 10m. Właścicielem działki jest Wojciech Marciniec. Statua ustawiona jest na betonowym cokole o wymiarach: 2m wysokość x 1m szerokość x1m. Cokół zwęża się ku górze. Blaszany daszek przymocowany na czterech żelaznych prętach. Daszek jest w formie krzyża. Całość ogrodzona jest płotem ze sztachet. Wymiary płotu: 2,5 x 2,5 x 80cm. Z prawej i lewej strony statuy rośnie modrzew, zaś w ogródku głóg. Na cokole znajduje się następujący napis: Fundator Marciniec Wojciech na pamiątkę roku maryjnego 1957.

* * * * * * * * *

W przysiółku Granice po prawej stronie drogi biegnącej w kierunku południowo- wschodnim, w kierunku Strzyżowa, na działce Józefa Górki usytuowana jest kolejna kapliczka. Znajduje się ona w odległości 4 m od drogi. Jest to kapliczka murowana, jest z kamienia. Trzy wypusty dzielą ją na trzy części. Wysokość kapliczki wynosi 4m, zaś szerokość 70 x 70cm. Posiada dwie wnęki o wymiarach 50 x 40 cm. Dolna wnęka jest pusta zaś w górnej znajduje się figurka Pana Jezusa Frasobliwego. Rzeźba ta wyszła spod dłuta rzeźbiarza bardziej wprawionego. Przypuszczalnie wszystkie napotkane figurki Pana Jezusa pochodzą spod dłuta tego samego rzeźbiarza.

* * * * * * * * *

W tym samym przysiółku i tej samej drodze znajduje się kolejna kapliczka. Ustawiona jest tyłem do drogi, po lewej stronie w kierunku Czudca, frontem do rzeki. Jest tak dlatego, iż poprzednia droga biegła nad samą rzeką a obecnie została przeniesiona z drugiej strony kapliczki. Znajduje się 20 m od drogi. Właścicielką działki jest pani Aniela Jakubowicz. Kapliczka jest murowana i jest w kształcie jednolitego słupa dwupiętrowego. Wyposażona jest w 6 wnęk w postaci 10-cio cm wpustów. Podstawa kapliczki ma wymiary: 80 x 80 x 80cm. Wysokość kapliczki od podstawy wynosi 3m i zakończona jest krzyżem kutym w kamieniu (50 x 50cm) z żelazną pasyjką (30cm). Obrazy we wnękach kute są w kamieniu i malowane farbą. obecnie niektóre z nich zostały zabielone. Jedna wnęka jest zaszklona, pozostałe nie dlatego też rudno jest rozpoznać obrazy. We wnęce od frontu, na górze, znajduje się scena Chrztu Pana Jezusa w Jordanie; z prawej strony Matka Boża z Dzieciątkiem. Z lewej strony i z prawej od góry obrazy są zabielone, po prawej stronie znajduje się św. Piotr. Na dole po prawej stronie znajduje się św. Antoni z krzyżem, zaś od frontu św. Brygida. Kapliczka została ufundowana około 1801 roku przez Piotra i Brygidę Stanek.

* * * * * * * * *

Bliźniacza kapliczka znajduje się także w Granicach, przy tej samej drodze, z tej samej strony drogi. Jest usytuowana na działce pana Józefa Kuta w odległości od drogi 12m. Opis kapliczki jest nie potrzebny ponieważ jest identyczny jak kapliczka wyżej. Jest tak dlatego iż fundatorzy tej kapliczki: Franciszek i Andrzej Barlik, bracia, po powrocie z Ameryki postanowili ufundować taką właśnie pamiątkę wzorując się na sąsiadach odległych ok. 600m. Fundacja pochodzi z roku około 1801.

* * * * * * * * *

Również w Granicach znajduje się kolejna kapliczka. Zbudowana jest ona nad lasem, obok drogi polnej, poniżej zabudowań pana Stanisława Strzępka. odległość od domostwa wynosi 50m, zaś od siatki ogrodzenia 20m. Kapliczka jest murowana, w kształcie domku, budowana z cegły i pustaków, dach kryty blachą. Podstawa kapliczki ma wymiary: 1m x 1,5m x 1,5m. Wysokość kapliczki- 4m. Posiada 3 okna: frontowe o wymiarach 120cm x 70cm, oraz 2 po bokach o wymiarach 80cm x 30cm. W kapliczce umieszczona jest wykonana z drzewa figura Matki Bożej Saletyńskiej (wysokość figury- 80cm) wraz z pastuszkami ( wysokość figurek- 30 i 40 cm.) Obiekt jest wyposażony w światło elektryczne. Na wprost znajduje się krzyż rzeźbiony z drzewa o wysokości 1m z pasyjką wykonana również z drzewa (wysokość 70 cm). en przedmiot kultu wyrzeźbił pan Żyza z Nowej Wsi Czudeckiej. Fundatorami są Stanisław i Anna Strzępek, zaś fundacja pochodzi z 1956r. Wybudowana został jako podziękowanie za zdrowie Anny Strzępek.

* * * * * * * * *

Kolejna kapliczka w Granicach znajduje się po lewej stronie drogi na las do Strzyżowa, nad tzw. „Lisicami”, w odległości od drogi 3m. Kapliczka murowana, posiada kształt prostokątnego słupa, dwupiętrowa. Jej wysokość wynosi 3,5 m, zaś szerokość 80cm. Sklepiona jest cegłą, więc nie posiada dachu. Z prawej i lewej strony kapliczki rosną lipy, po prawej jest także studnia. Posiada dwie wnęki. W górnej znajduje się krzyżyk ( wysokość-30cm.), zaś w dolnej umieszczona jest figurka Matki Bożej, takiej samej wysokości jak krzyżyk. Fundatorem kapliczki jest właścicielka działki, na której stoi kapliczka, pani Helena Ficek.

Kapliczki poświęcone innym świętym

Pierwszą omawianą kapliczką będzie fundacja usytuowana w Górnej części wsi, po prawej stronie drogi w kierunku Budzisza. Od drogi znajduje się w odległości 15m. Właścicielem działki jest Ludwik Łabaj. Ściany tynkowane są od zewnątrz i wewnątrz oraz pobielone mleczkiem wapiennym. Wybudowano ją na planie kwadratu. Frontem zwrócona jest na południe. W ścianie frontowej umieszczony jest prostokątny otwór wejściowy. Wejście do połowy przysłania drewniany płotek na zawiasach. Kapliczka nakryta została czterospadowym (namiotowym) dachem pokrytym pierwotnie gonem a obecnie warstwą papy. Kapliczka jest typu niszowo- wnękowego. Szerokość ściany frontowej wynosi 1,5m, zaś wysokość kapliczki z dachem wynosi 3m. Dach wieńczy wykonany z żelaza krzyż. W dolnej wnęce znajduje się statua św. Jana Nepomucena. Wysokość statuy wynosi 1m, zaś długość krzyża, który trzyma w rekach św. Jan, wynosi 60 cm. Rzeźba jest prosta, nie posiada śladów artysty. Fundator kapliczki jest nieznany. Być może była z fundacji dworskiej, ponieważ stoi przy skrzyżowaniu z drogą do dawnego folwarku. Ufundowana około 1900 roku.

* * * * * * * * *

W Górnej części wsi, w ogrodzie pana Bolesława Ożoga znajduje się kapliczka poświęcona ku czci św. Tadeusza. Znajduje się przy drodze bocznej, jest niewidoczna z drogi. Odległość od skrzyżowania z drogą główną wynosi 200m, zaś od wspomnianej drogi bocznej 50m. Kapliczka posiada fundament murowany z kamienia i cegły. Wysokość fundamentu wynosi 60cm, zaś całkowita wysokość kapliczki 3m. Na dachu umieszczony jest krzyż wykonany z żelaza o wymiarach 60 x 60cm.Kaplica od fundamentu jest drewniana, kryta gontem. dach jest w formie stożka. Posiada dwie wnęki. Duża wnęka posiada wysokość 1,5 m a szerokość 1m. Jest zaszklona, okno podzielone jest na cztery części. Umieszczona jest w niej figura św. Tadeusza. W ręku trzyma obraz Pana Jezusa malowany na desce (wymiary obrazu: 20 x 30 cm). Kapliczkę otaczają dwie lipy. Fundatorem był prawdopodobnie pan dworu, a raczej jego dzierżawca z majątku Uznańskich, który miał na imię Tadeusz. Fundacja pochodzi z roku 1900.

* * * * * * * * *

Kolejna kapliczka poświęcona jest św. Michałowi Archaniołowi. Znajduje się W Górnej części Pstrągowej, po południowej stronie drogi prowadzącej do Budzisz Wielkopolskiego. Odległość od drogi wynosi 4m. Frontem zwrócona jest na północ. Wzniesiona została na planie kwadratu. W ścianie frontowej znajduje się duża prostokątna wnęka. wnęka ta jest zaszklona i pobielona wewnątrz. Posiada strop płaski.(…)Kapliczka jest opilastrowana na narożach. Jej ściany zwieńczone są profilowanym gzymsem podokapowym. Pokryta została dwuspadowym dachem pokrytym dachówką ceramiczną. Posiada szczyty wystające ponad połacie dachu. W szczycie frontowym umieszczona została niewielka nisza, w której ustawiono figurkę Matki Bożej. W dużej wnęce znajduje się obraz św. Michała Archanioła, który walczy z szatanem o postaci człowieka. Obraz malowany jest na płótnie farbą olejną, a wymiary obrazu to: 1m x 70cm. Nad obrazem znajduje się napis: Św. Michale broń nas przeciw zasadzkom szatana. Z prawej strony znajduje się wykonana z gipsu statua Matki Bożej Różańcowej (wysokość 70cm), z lewej tej samej wysokości figura Serca Pana Jezusa. W środku znajduje się także żelazny krzyżyk (wysokość 20 cm). Kapliczkę ufundował w 1949r. Michał Stanek.

* * * * * * * * *

W południowo- zachodnim narożniku placu kościelnego znajduje się figura św. Jana Nepomucena ( obok krzyża misyjnego). Stoi ona na placu obok zespołu kościoła parafialnego. Jest to późnobarokowa, kamienna rzeźba pochodząca z XVII w. Obecnie umieszczona jest na nowym cokole wykonanym z cegły i pomalowanym na kolor bordowy.

Wielość kapliczek świadczy o pewnej religijności mieszkańców Pstrągowej. Przy większości z nich odprawia się do dnia dzisiejszego tzw. majówki. Są one pomnikami wiary i historii parafii oraz konkretnych ludzi.

Rafał Głowacki